Volgens de traditie van het eiland Okinawa in Japan heeft iedereen een ikigai, oftewel een reden van bestaan waarmee je wel honderd jaar of ouder wordt. ‘Een soort leefstijl filosofie’ Zegt Ikigai coach- en spreker Brenda Serrée. Volgens de Japanners is dit één van de geheimen van een lang, tevreden en gezond leven. Ook Brenda kwam een paar jaar geleden in aanraking met het boek Ikigai van de auteurs en onderzoekers Francesc Miralles en Héctor García. Ze las het in één ruk uit, vond haar Ikigai, verdiepte zich verder in de Japanse filosofie en wist: ‘Ik wil de geheimen van Ikigai doorgeven, ik moet hier iets mee.’ Brenda is inmiddels Ikigai coach- en spreker en wij mochten haar interviewen over haar pad, maar ook over hoe en waar je nou je Ikigai kan vinden. En ook niet geheel onbelangrijk: kunnen we in Nederland ook 100+ met Ikigai worden?

Heb je na het lezen van het boek direct het roer omgegooid om je te focussen op Ikigai?

‘ik voelde na het lezen van het boek direct heel sterk dat ik hier wat mee wilde, maar je gaat er ook tegen vechten. Ik had immers al een eigen bedrijf, ga ik dan weer iets anders opzetten? Mijn andere bedrijf is vooral gericht op personal branding ontwerp en advies voor ondernemers, dat vind ik ook nog steeds heel erg leuk. Maar ik geloof dat als je energie verschuift, dat het universum voor je aan de slag gaat. Ik deed diverse coachopleidingen en vlak na mijn keuze om me verder te verdiepen, vroeg een bevriende coach aan mij of ik voor de gemeente Den Haag een workshop over Ikigai kon organiseren. ‘Jij hebt het er altijd over en kunt er zo goed over vertellen’, zei ze. Ik dacht Oh my god, hoe dan? Maar ik heb het gedaan en toen wist ik: ik wil hiermee verder, ik wil andere mensen ook de kracht van Ikigai laten ervaren. Ik vind het zo mooi om te zien dat zodra je energie verschuift van je oude werk, dat er dan ruimte komt en iets nieuws kan opbloeien. Het ging dus eigenlijk heel erg natuurlijk.’

Wat is Ikigai nou precies?  

Ikigai is een leefstijl filosofie op een eiland in Japan waar mensen relatief heel oud worden. Het is ook één van de vijf Blue zones op aarde: gebieden waar mensen relatief lang en gezond leven. Samengevat gaat het eigenlijk om doen wat je leuk vindt, waarbij je op een manier bijdraagt aan een gemeenschap of bijvoorbeeld de wereld. Eilanders maken hier bewust tijd en ruimte voor om uit te zoeken wat hun ‘purpose’ is.

Hoe werkt dat in de praktijk? Schrijf je je dan bijvoorbeeld in voor alle proefdagen van verschillende activiteiten ofzo?

‘Haha, dat kan. Het is goed om nieuwe dingen uit te proberen op zoek naar passie en flow. Maar wat de auteurs van het boek hebben gedaan, is dat zij een venndiagram hebben gemaakt met 4 cirkels. Dat is natuurlijk niet hoe een Japanner z’n Ikigai vindt, maar die methode is hier wel erg behulpzaam en net iets minder tijdrovend en efficiënter dan alle proeflessen afgaan. Zelf ben ik met de 4 cirkels aan de slag gegaan, maar vond dat niet voldoende. Daarom heb ik een Ikigai methode ontwikkeld die ik nu in mijn coachingsessies toepas en leer aan coaches en docenten. Het is namelijk best lastig om in je eentje je Ikigai te vinden alleen aan de hand van het boek. Stel een gemiddelde Nederlander de vraag: wat kun je goed en wat doe je graag? Dat vinden we vaak lastig om antwoord op te geven. Nu merk ik wel dat de jongere generatie dit toch al makkelijker vindt dan mijn generatie. Ik kom weer van een generatie waar je helemaal niet nadacht over wat jou nou eigenlijk echt gelukkig maakte, want je deed het met wat je had en hoe je leven al grotendeels was bepaald. Samen met een coach kan je dan echt verder de diepte in om je Ikigai te vinden.’

Kan je Ikigai door de jaren heen veranderen?

‘Zeker! De wereld staat niet stil en jijzelf ook niet. Je doet door de jaren heen nieuwe ervaringen op, krijgt andere prioriteiten, misschien zelfs een nieuwe visie. Bij elke levensfase kan een andere Ikigai bij horen.’

Kan je jezelf ook voor de gek houden en denken dat je je Ikigai hebt gevonden, maar dit blijkt uiteindelijk bijvoorbeeld meer een verwachting van de buitenwereld dan dat het nou echt je eigen purpose is?

‘Ik denk voor velen herkenbaar. Daarom vind ik het belangrijk om te kijken naar wie je nu bent, maar ook naar je fase als scholier en kind. Wat deed je toen graag? Dan vallen er al wat laagjes af. Maar ook, ben je meer introvert of extravert. Een persoonlijke analyse en je competenties en je drijfveren in kaart brengen is ook belangrijk. Wat is je natuurlijke tendens, wat gaat je van nature goed af. Wie ben jij, zonder wat je is aangeleerd, zeg maar.’

Waarom vind jij het zo belangrijk om mensen te helpen in dit proces?

‘Ik kreeg zelf jaren geleden een enorme halt toegeroepen in 2004. Ik ben toen uitgevallen en 3 jaar bezig geweest om te herstellen. Die periode deed mij beseffen dat ik dingen niet juist deed voor mijn energie. Door die ziekte zat ik heel laag in mijn energie. Ik vind het belangrijk om mensen stil te laten staan bij hun manier van werken en leven nu en waar je naartoe wilt. Veel mensen geven aan moe en leeg te zijn en dat is echt niet alleen te wijten aan onze mobieltjes, internet en social media. Dit heeft beslist impact, maar wat kun je doen aan de manier waarop je dit gebruikt en inzet? Het gaat hier dus ook om je mindset. Er zijn heel veel mensen die als kinderen graag creatief bezig waren en als we dan opgroeien, verliezen we die creativiteit of bijvoorbeeld speelsheid. Maar hoezo dan eigenlijk? Het lijkt wel dat we alleen nog maar als volwassenen mogen en kunnen spelen op festivals. Zo was ik laatst op een festival met een ballenbak, we doken er meteen in. Heerlijk was dat! Het leven is zoveel leuker als je speelt. Waarom zijn er eigenlijk geen speeltuinen voor volwassenen?’

Wat zou er in een speeltuin voor volwassenen staan?

 ‘Hele grote schommels, van die hele enorme joekels. Of van die springkusssens voor volwassenen, dat lijkt me ook lachen.’

Haha, daar pleit ik ook voor. Denk je dat we in Nederland ook een Blue zone zouden worden als we allemaal onze Ikigai vinden?

‘Ja, ik denk zeker dat het helpt als meer mensen in Nederland hun Ikigai zouden leven. Vooral omdat je dan heel veel stress bij mensen weghaalt, omdat stress een risicofactor is en levens kan verkorten. Veel mensen in Nederland hebben stress. Daarom spreek ik bij organisaties over Ikigai in relatie tot thema’s als werkplezier en vitaliteit op de werkvloer. Het is belangrijk je Ikigai te onderzoeken, ontdekken en te leven. Dus laten we gaan voor meer ikigai in Nederland, dat is mijn missie.’